We willen de energie transitie versnellen. Daarvoor hebben we nieuwe grondstoffen nodig waaronder schaarse metalen. Materialen die we nu vaak uit landen halen waar we niet afhankelijk van willen zijn. Mooi dat we op de Noorse zeebodem dan nog een voorraadje hebben liggen, zou je denken. Of kunnen we die voorraad beter laten liggen?
Harm Edens en Klaske gingen er over in gesprek met professor René Kleijn van de Universiteit Leiden op BNR Nieuwsradio.
Die metalen zouden we door diepzeemijnbouw van de zeebodem kunnen halen. Dat gaat zo: een groot schip vaart naar een plek met een diepte van 4 tot 6 kilometer. Dan daalt een mijnwagen af naar de bodem van de zee. Grondstoffen worden via een slang naar het schip gepompt en onbruikbaar materiaal wordt terug de zee ingepompt.
De omstandigheden zijn op die diepte donker, koud en er is een hoge druk. We hebben niet alle diersoorten op die diepte al ontdekt. Toch weten we dat er reusachtige inktvissen, kwallen en hengel- en lantaarnvissen leven. Het leven gaat er ook nog eens veel trager. Sommige dieren zijn pas geslachtsrijp na 100 jaar en kunnen misschien wel 300 jaar oud worden. Het vernielen van de biodiversiteit op die diepte zal zich daarom waarschijnlijk niet snel herstellen.
Maar er is nog een probleem: de diepzee is het grootste reservoir van biologische koolstof op aarde. Er ligt zo’n vijftig keer meer koolstof opgeslagen dan in onze gehele atmosfeer aanwezig is. Er leven veel microben op de bodem van de oceaan die CO2 opslaan om in leven te blijven. Diepzeemijnbouw zal dat bodemleven wegvagen. Een mogelijk groter gevolg is de uitgeblazen onbruikbare materiaal pluim die terug de zee in wordt gespoten die ook de dieren in de waterkolom erboven aantast. Zoals fytoplankton dat aan de oppervlakte van de oceaan leeft. Verantwoordelijk voor zo’n veertig procent van de CO2-opname op aarde. Als deze algen overschaduwd worden door slib neemt ook hun CO2-opname af.
Het zou dus kunnen dat we klimaatverandering proberen te voorkomen met metalen van de diepzeebodem, maar daarmee tegelijkertijd het CO2 opslagsysteem van onze aarde stuk maken.
Volgens Rene is het helemaal niet nodig om die metalen van de zeebodem te halen. We kunnen beter de metalen die we al hebben beter gaan hergebruiken en recyclen. We moeten werken aan snellere laadinfrastructuur waardoor auto’s met kleinere accu’s uitgerust kunnen worden, en alternatieve materialen gaan gebruiken voor deze accu’s. En we moeten openbaar vervoer en fietsen stimuleren zodat we minder elektrische auto’s nodig hebben.
Circulaire economie is dus cruciaal in het voorkomen van het slopen van ecosystemen die o.a CO-2 (en stikstof) en kan ervoor zorgen dat we de diepe zee met rust kunnen laten.
Luister hier de hele aflevering.
Alle andere afleveringen vind je op BNR Duurzaam
